نسبت معنا و شکل، تطابق اندیشه معماری مسجد و فرم شناسی نماز
چکیده:
هدف معماری در هنر دینی به ویژه در جهان بینی اسلام، شفاف سازی مرز بین ماده و ذهن، جسم و جان است. در معماری مسجد از یک سو نگاه عارفانه و شهودی هنرمند مسلمان با تاسی به مبانی قرآنی و مبتنی بر هندسه و ریاضیات و از سوی دیگر، نگاه فقهی و کلامی او آثاری ارزشمند پدید آورده است. در هنر اسلامی، سازگاری با روح اسلام یعنی توحید، شاخص ترین رویکرد و ویژگی به شمار می رود که در معماری مسجد می توان آن را یافت. در نظام ارتباط معنا و شکل وجه مشترکی وجود دارد که هدف این پژوهش قرار گرفته است؛ وجه مشترکی که چیزی جز تشبه به اخلاق الهی نیست و بی کرانگی را طلب می کند. این بی نهایت از معرفتی حاصل می شود، مبتنی بر اندیشه در ذات حضرت حق و انسان. در واقع مسجد مجموعه ای از هنرهای گوناگون است که فضا و مکانی قدسی برای برقراری رابطه میان خداوند و خلق پدید می آورد.
اهداف مقاله
1- دستیابی به وجوه مشترک در نظام ارتباط معنا و شکل در معماری مسجد.
2- تطبیق معماری مسجد و فرم شناسی نماز بر اساس جهان بینی اسلامی.
سوالات مقاله
1- ارتباط شکل و عملکرد بر مبنای جهان بینی مذهبی چیست؟
2- جایگاه معرفت شناسی در معنا و فرم در معماری اسلامی چگونه است؟
عنوان نشریه: مطالعات هنر اسلامی : بهار- تابستان 1391 , دوره 8 , شماره 16 ; از صفحه 77 تا صفحه 88 .
نویسنده : حامد ایمان طلب ، سمیه گرامی